“راهکارهای دوره کمالگرایی برای مسائل شما”
“جلسه اول”
سوال ۱
من یک دختر ۱۰ ساله دارم که حتی نمی تواند یک لباس را بدون مشورت ما انتخاب کند. همیشه در خرید مشکل دارد و خودش نمی تواند تصمیم بگیرد و غالبا پس از تصمیم گیری از انتخابش ناراضی است. من خیلی در این باره با او صحبت کردم و همیشه موقع خرید از او خواستم که هر کدام را که دوست دارد انتخاب کند و اصلا در مورد این موضوع او را سرزنش نکردم ولی نمی دانم چرا این مسئله حل نمی شود؟
” پاسخ گروه آموزشی نخبگان فردا “
آن چیزی که مشخص است کودک شما کمالگرا است و دلیل آن، کمالگرایی شما می باشد. اما ممکن است فکر کنید من در خرید لباس به هیچ وجه کمال گرا نیستم پس چطور فرزندم در این زمینه دچار کمالگرایی شده است؟
برای پاسخ به این سوال لازم است توضیح دهیم که کمالگرایی ابعاد مختلفی دارد و هیچ انسانی در همه ابعاد کمالگرا نیست. در مواردی که کمالگرا نبوده و حتی اعتماد به نفس بالایی داشته رشد قابل ملاحظه ای نیز کرده است اما در ابعادی که با کمالگرایی جهان را نظاره کرده همیشه دچار مشکل بوده و نتوانسته قدم بردارد.
نکته اینجاست وقتی ما در ابعادی دچار کمالگرایی هستیم دقیقا همان بعد و همان رفتار در کودک ما ظاهر نمی شود بلکه پیامد و ارزش ساخته شده از آن رفتار به عنوان تجربه وارد مغز کودک ما شده و به تبع آن تصمیمات مهم زندگی اش را می گیرد.
پس اگر کودک ما نمی تواند لباس هایش را در سن ۱۰ سالگی خودش انتخاب کند، این نشان می دهد در تصمیم گیری به طور کل دچار تردید و ترس بوده و ترس از اشتباه دارد و این موضوع چیزی است که در محیط تجربه کرده و این تجربه را ما به عنوان والدین برای او ساخته ایم. احتمالا با افزایش سن در حیطه های دیگر زندگی اش هم این نوع نگرش تاثیر گذار خواهد بود.
برای تغییر رفتارهای کودکمان که ما به عنوان خروجی از آن یاد می کنیم،
یک راه مهم وجود دارد:
تجربیات یا ورودی های آن را تغییر دهیم.
تجربیات کودک ما غالبا توسط ما ساخته می شود که حاصل تصمیمات ما در هر لحظه است. پس باید به عنوان اولین قدم با تغییر تنظیمات مغزمان، تصمیمات بهتری بگیریم تا بتوانیم رفتارهای فرزندمان را تغییر دهیم. باید بتوانیم مغزمان را از تنظیمات کمالگرایی خارج کنیم.
سوال ۲
یک پسر شش ساله دارم که اصلا حاضر نیست نقاشی بکشد و هر وقت مداد و کاغذ می آوریم می گوید “تو بکش. من زشت می کشم. “و اگر در جایی مجبور به ترسیم شود بسیار پاک می کند و اصلا راضی نیست. با مشورت با دیگران تصمیم گرفتم دیگر به درخواستش پاسخ نداده و اشکال را برایش ترسیم نکنم که با دیدن ترسیم های من اعتماد به نفسش پایین نیاید. اما بعد از انجام این کار مقاومت و لجبازی کودکم بیشتر شد، بابت این موضوع خیلی نگران هستم. آیا کودک من کمالگرا است؟
” پاسخ گروه آموزشی نخبگان فردا “
بله کودک شما کمالگرا است. در هنگام ترسیم خودش را با شما مقایسه می کند. طبیعی است که توانمندی شما برای ترسیم بسیار بیشتر از کودکتان است به همین دلیل او از انجام این کار نا امید شده و اشتیاقش را از دست می دهد. اما همانطور که دانستید ریشه مشکل در ترسیم کردن یا نکردن شما نیست. بلکه ریشه ی این مشکل در یک ارزش مهمی است . این ارزش که در مغز بسیاری از ما وجود داشته و البته که از گذشتگانمان به ما رسیده است باعث شده کودک شما نتواند با همان توانایی که دارد ترسیم کند و از آن لذت ببرد. این ارزش یکی از دلایل کمالگرایی افراد است و مانع رشد و یادگیری ما می شود و سبب شده اشتیاق خود را برای تلاش و پشتکار از دست داده و اصلا کار مورد نظر را شروع نکنیم.
با شناخت این ارزش و اصلاح آن در ساختار مغزی خودتان، می توانید پای در یک دنیای جدید بگذارید و پس از آن کودک خود را نیز با آن دنیا آشنا کنید.
دنیایی که در آن مانعی برای یادگیری وجود ندارد و با هر سطحی از توانمندی در مسیر رشد حرکت کرده و به موفقیت های بزرگ می رسیم.
سوال ۳
با توجه به اینکه من همیشه یک مادر یا پدر کمالگرا بودم و در مسیر رشد فرزندم بارها و بارها اشتباه کردم :
به شدت فرزندم را سرزنش کرده ام.
خیلی کم به نکات مثبت توجه کرده ام.
هیچ وقت از عملکرد فرزندم در درس و … راضی نبوده ام.
و الان یک فرزند با اعتماد به نفس پایین و کمالگرا دارم که حتی حاضر نیست کلاس هایی که در آن ها موفق است را ادامه دهد و پشتکار برای ادامه دادن هیچ کاری را ندارد .
“پاسخ گروه آموزشی نخبگان”
مغز همواره با تجربیات جدید تغییر کرده و اتصالات عصبی جدیدی را می سازد و بخش هایی که تقویت نشده و مورد استفاده نباشد را تغییر میدهد.
با این تعریف در می یابیم هیچ چیز در این جهان ثابت و بدون تغییر نبوده و هر زمان که تصمیم به تغییر شرایط بگیریم می توانیم همه چیز را بهبود بخشیم.
فقط به شرطی که :
اولا، مواردی که باعث آسیب بیشتر می شود را شناخته و کنترل کنیم.
ثانیا، آسیب های قبلی را ترمیم کرده و مسیر جدیدی را تعریف کنیم.
در این صورت ما قادریم هر آنچیزی که باعث نتایج نامناسب در ما و یا فرزندمان شده را به خوبی ریشه یابی کرده و تغییر دهیم.
“جلسه دوم”
سوال ۴
من دوست دارم فرزندم بهترین از هر نظر باشد.مثلا نمی پذیرم که نمره ی کمتر از ۱۸ بگیرد و نمی توانم در این مواقع راضی باشم. از طرفی باور ندارم این موضوع کمالگرایی است چون به نظر من حقم است که فرزند کاملی از هر نظر داشته باشم. میشه در این مورد توضیح دهید؟
” پاسخ گروه آموزشی نخبگان فردا “
ما هم بر این باوریم که شما نباید به کم راضی بوده و باید بهترین موقعیت ها و شرایط را برای فرزندتان تصور کنید و این موضوع به هیچ وجه کمالگرایی نیست. اصلا ما به عنوان والدین، همیشه باید به فرزندان خود یاد دهیم که بهترین ها را آرزو کنند و خودشان را در بهترین جایگاه ها در نظر بگیرند. اما مشکل از جایی شروع می شود که شما می خواهید فاصله ی موجود بین جایگاه کنونی فرزندتان با آن موقعیت بهترین از نظر خودتان را با کمالگرایی پر کنید و همین موضوع سبب اضطراب بیشتر برای خودتان و فرزندتان و خراب شدن رابطه بین شما خواهد شد. در این روند نه تنها فرزندتان را به سرمنزل موفقیت نرسانده بلکه اعتماد به نفسش را تخریب کرده و برای همیشه از آن هدف خاص دور می کنید. شما باید با مسیر واقعی رشد و مکانیسم آن در مغز آشنا شده و بر طبق آن کودک خود را راهنمایی کنید. مسیری که نه تنها اضطراب نمی گیرد، اعتماد به نفسش تخریب نمی شود و از رشد و یادگیری خود لذت می برد بلکه می تواند تا جایگاه های بسیار بالاتر از حد تصور شما نیز برسد.
سوال ۵
از زمانی که فرزندم به مدرسه رفت، یک سری مشکلات را تجربه کرد. با وجود اینکه می پذیرم کمالگرا هستم اما همه تلاشم را برای حل مشکلات فرزندم انجام دادم ولی هر سال شکل مشکلات تغییر کرده و حل نشد. آیا کمالگرایی من باعث به وجود آمدن این مشکلات شده است؟
” پاسخ گروه آموزشی نخبگان فردا “
البته که نه، کودک شما در برخی مهارت ها دچار ضعف بوده و این موضوع باعث ایجاد مشکلاتی در او شده است. اما نکته اینجاست که والدین کمالگرا قادر نیستند به خوبی کودک خود را رشد دهند و تا این موضوع در ذهن شما حل نشود، مشکلات کودکتان به صورت ریشه ای حل نمی شود.
والدین کمالگرا نمی توانند سطح فعلی کودک خود را پذیرفته و در مسیر رشد آرام آرام حرکتش دهند و نتایج هر چند کوچک او را دیده و به موقع و اصولی تایید و تحسینش کنند تا مغز در مسیر حل آن مشکلات رشد کنند. والدین کمالگرا با مفهوم رشد تا حد زیادی بیگانه هستند و مرتبا کودک خود را با دیگران مقایسه می کنند و می خواهند با اقداماتی که در جهت حل مشکل انجام می دهند یک شبه و یک روزه همه چیز را درست کنند و در واقع نه تنها نمی توانند چراغ راه فرزندشان در مسیر رشد و پیشرفت شوند بلکه خود مانعی بزرگ برای او هستند و مرتبا با سرزنش و تحقیر او باورهای کودک در مورد خودش را نابود می کنند. والدین کمالگرا در مواقع ناکامی فرزندشان بسیار مضطرب شده و دیگر نمی توانند همراه خوبی برای ادامه مسیر باشند. این در حالی است که کودک ما برای رشد و پیشرفت نیازمند والدینی قوی است که هیچ گاه او را با کسی مقایسه نکند و توقع بیجا از او نداشته و در همه ی شرایط به توانمندی هایش ایمان داشته باشند و در همه حال بتوانند نکات مثبت او را دیده و عمیقا تحسینش کنند. پس اگر کودک ما یک ضعف مهارتی خاصی دارد و به واسطه ی آن در عملکردهای تحصیلی اش موفق نیست، تقصیر ما نیست اما اگر سال هاست در این مشکل بوده و هیچ رشدی نکرده و در مواردی حتی بدتر شده است فقط و فقط یک دلیل مهم دارد :
ما به عنوان والد با مسیر رشد بیگانه بوده و نتوانسته ایم هر روز یک قدم او را به جلو هدایت کرده و در این مسیر به خوبی حمایتش کنیم.
“جلسه سوم”
سوال ۶
من همیشه می دانستم که کمالگرایی خصوصیت خوبی نیست و باید این موضوع را در خودم اصلاح کنم و بابت این موضوع بسیار آسیب دیدم و هیچ گاه فرزندم را با کمالگرایی قضاوت نکردم و همیشه سعی کردم توقع زیادی از او نداشته و مرتبا تشویقش کنم اما وقتی به رفتارهای فرزندم نگاه می کنم تنها یک چیز مشهود است : او به شدت کمالگرا است.
این در حالی است که من کاملا مطمئنم که هیچ گاه فرزندم متوجه کمالگرایی من نشده و این موضوع فقط خودم را آزار داده است پس چطور او تا این حد در عملکرد هایش کمالگرا است؟
” پاسخ گروه آموزشی نخبگان فردا “
برای پاسخ به این سوال لازم است بدانید کمالگرایی یک هیجان خاص مثل خشم نیست که شما بتوانید بروز آن را کنترل کنید. کمالگرایی یک شیوه تفکر است که بر تمام تصمیمات ما اثر می گذارد و حتی در بسیاری موارد ما از آن ها آگاه نیستیم یعنی اصلا نمی دانیم که اگر کمالگرا نبودیم در مورد هریک از تصمیماتی که حالا برایمان بسیار بدیهی است چطور عمل می کردیم زیرا ما فکر می کنیم دنیا اینگونه است و همه اینچنین تصمیم می گیرند و اینچنین رفتار می کنند و اگر کسی که کمالگرا نیست به ما بگوید که در این موقعیت باید اینگونه تصمیم گرفته و رفتار می کردی به شدت تعجب کرده و احساس می کنیم او بر خلاف تمام جامعه حرکت می کند. از طرفی تمام تصمیمات ما که بر اساس کمالگرایی گرفته شده و ناشی از ارزش هایی است که این موضوع را در ذهن ما پررنگ کرده به صورت تجربیات وارد مغز کودک ما می شوند. همان ارزش ها در ذهنش پررنگ شده و او هم بر اساس همین سبک فکری، تمام تصمیمات خود را می گیرد. پس حالا معلوم شد که کودک ما مثلا یک رفتار خاص در خرید کردن را از ما تقلید نمی کند، بلکه سبک فکری غالب ما و ارزش های مرتبط با آن ها را تقلید می کند. با این توضیحات بطور کامل در می یابیم که ما نمی توانیم کمالگرایی و یا عزت نفس پایین خود را از کودکمان پنهان کنیم و دقیقا به همین دلیل است که هر چه بیشتر تلاش کردیم با کودکمان خلاف آنچه واقعا هستیم رفتار کنیم و حرف بزنیم کمتر نتیجه گرفتیم. برای حل موضوع کمالگرایی در کودکمان و یا پیشگیری از کمالگرا شدنش تنها یک راه مطمئن و موثر وجود دارد، همین حالا برای تغییر در خودمان متعهد شویم.
سوال ۷
روش شما برای تغییر کمالگرایی چیست و من چگونه با استفاده از این دوره می توانم کمالگرایی را در خودم اصلاح کنم؟
” پاسخ گروه آموزشی نخبگان فردا “
وقتی به تصمیمات زندگی مان نگاه کنیم نه فقط در مورد کمالگرایی بلکه در بسیاری از موارد با وجود اشتباه بودن، آن ها را بارها و بارها تکرار کرده ایم و در بسیاری موارد نمی دانیم چطور باید خودمان را از این تصمیمات رها کنیم و اصلا نمیدانیم چرا و به چه دلیل این چنین رفتار می کنیم.
روانشناسان عصب تکاملی بر این باورند که بروز این رفتارها در ما طبیعی است و برای تغییر این رفتارها فقط یک راه داریم:
اینکه ارزش تعیین کننده این رفتار را به صورت آگاهانه تغییر دهیم. زیرا بخش زیادی از مغز ما در دنیایی خارج از دنیای فعلی تکامل یافته است و اصطلاحا یک سری هارد دیسک هایی با عنوان ارزش در آن ذخیره شده است که شاید در دنیای فعلی ضرورتی ندارد ولی ما نا آگاهانه بر اساس آنها تصمیم گیری می کنیم و این همان چیزهایی است که باعث کمالگرایی ما شده است. در واقع کمالگرایی یک نوع تفکر است که از نسل های گذشته به ما رسیده و در محاسبه ذهنی ساخت ارزش ها مداخله کرده و در غالب موارد شروع کار جدید را در ذهن ما بی ارزش می کند. به همین دلیل ما از مسیر خارج می شویم و یا تعهد لازم برای ادامه آن را نداریم.
برای درک بیشتر لازم است ما ابعاد ارزش را با جزییات بررسی کرده و در مورد هریک تغییرات آگاهانه ای ایجاد کنیم تا بتوانیم به جای دیدن دنیا با کمالگرایی، هر روز در جهت رشد و پیشرفت قدم برداریم.
این تغییر مسیر زندگی ما را عوض می کند زیرا در دنیای بدون کمالگرایی ما با سرعت رشد کرده و با سرعت به سمت موفقیت پیش می رویم.
و نکته مهم این است که، والدین کمالگرا بزرگترین مانع برای رشد فرزندانشان در هر زمینه ای هستند و بسیار دیده شده که وقتی والدین تغییر می کنند فرزندان با سرعت بسیار بالایی رشد کرده و به معنی واقعی کلمه شکوفا می شوند.
” جلسه چهارم “
سوال ۸
چطور با حل مساله کمالگرایی در من، فرزندم می تواند رشد کند زیرا گاهی فکر می کنم ضعف تمرکز و یا ضعف حافظه باعث عدم رشد او شده است نه کمالگرایی من؟
” پاسخ گروه آموزشی نخبگان فردا “
برای پاسخ به این سوال، لازم است بدانیم که، رشد یک مسیر ادامه دار و بی انتهاست و هیچ ربطی به نقطه ی شروع ما ندارد. اگر ما بدانیم رشد در مغز چطور اتفاق می افتد می توانیم کودکمان را با هر سطح توانایی رشد دهیم البته این به معنای بی نیازی در کمک گرفتن از متخصصین در این زمینه نیست. بلکه بدین مفهوم است که ما می توانیم یک محیط غنی را برای فرزندمان فراهم کرده و با پرورش خودباوری در او هر روز و هروز شکوفایش کنیم. در واقع مسیر رشد یک علم است که ما به عنوان والدین باید از آن آگاه باشیم وگرنه خودمان مانع رشد فرزندمان می شویم.
سوال ۹
چطور بفهمیم که فرزندمان در کنارمان در حال رشد است و یا اینکه ما خود مانع رشد او هستم؟
” پاسخ گروه آموزشی نخبگان فردا “
گاهی ما، شناخت خوبی به خودمان نداریم و اصلا نمی دانیم کمالگرا هستیم اما نشانه ای که به ما کمک می کند تا بدانیم حمایتگر یا مانع در مسیر رشد برای فرزندانمان هستیم :
یک مشکل سالهاست که در کودک ما وجود دارد و مدام هم برایش تلاش کرده ایم اما همچنان حل نشده باقی مانده است. این موضوع حاکی از یک مطلب مهم است که کودک شما در این موضوع رشد نکرده است.
از آنجایی که مسیر در این جهان برپایه رشد و پیشرفت است، حتما مانعی سبب این نتیجه شده است و البته که این مانع مربوط به ما والدین می باشد.
اگر چنین است شما باید مسیر رشد را بیاموزید تا بتوانید هم خودتان و هم فرزندانتان را بخوبی رشد دهید و هیچ موضوع و مشکلی را در زندگی تان حل نشده باقی نگذارید و خود را به چالش های جدید دعوت کرده و قدرتمندانه جهان را ابتدا برای خودتان و سپس فرزندانتان جای بهتری برای زندگی کنید.
قوانین ثبت دیدگاه